Wednesday, April 06, 2011

Βιολογία και ρατσισμός

Με αφορμή την ιστορική ομιλία του “πατέρα του DNA” James Watson (1953: Watson & Crick – ανακάλυψη διπλής έλικας DNA, 1962: Watson, Crick & Wilkins – Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας, κλπ.) στο 12ο συνέδριο Ιατρικής Χημείας στην Πάτρα, την επόμενη Πέμπτη, σκάλιζα πληροφορίες στο Διαδίκτυο, όταν έπεσα πάνω σε αυτό το κείμενο που αναφέρεται σε ρατσιστικές δηλώσεις του καθηγητή.
Ασφαλώς, είναι πέραν πάσης αμφισβήτησης ότι ένα σχόλιο του τύπου “όσοι έχουν να κάνουν με μαύρους υπαλλήλους διαπιστώνουν πως αυτοί είναι πιο χαζοί από τους λευκούς” είναι ένα σχόλιο άκρως ρατσιστικό και απεχθές.
Ο ίδιος διαρρηγνύει τα ιμάτια του ότι ποτέ δεν ειπώθηκε κάτι τέτοιο. Και δεν αποκλείεται να λέει αλήθεια, αφού στο δυτικό κόσμο το politically incorrect πουλάει πάρα πολύ. Κάτι τέτοιο, βέβαια, θα σήμαινε ότι θα είχαμε να απευθύνουμε πολύ σοβαρές κατηγορίες στους Sunday Times του Λονδίνου.
Παρ’ όλα αυτά, αυτό που, σύμφωνα με το κείμενο, αναφέρεται στο βιβλίο του Watson, ότι δηλαδή μπορεί η διανοητική ικανότητα των λαών να ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφική τους εξάπλωση και την εξελικτική τους ιστορία, είναι κάτι το απολύτως λογικό.
Αλλά κι αυτό ακόμα είναι στο δυτικό κόσμο ταμπού ή τέλος πάντων politically incorrect, ενώ το να λέμε ότι οι Σκανδιναβοί είναι στην πλειοψηφία τους πιο ανοιχτόχρωμοι, πιο λευκοί και πιο ξανθοί από τους Κύπριους είναι φυσιολογικό.
Επειδή όμως το γονιδίωμα δεν ορίζει μόνο εξωτερικά χαρακτηριστικά και γενικότερα δεν είναι μόνο τα εξωτερικά χαρακτηριστικά κληρονομικά, η λογική λέει ότι υπάρχουν ράτσες και λαοί πιο έξυπνοι και πιο χαζοί, πιο ζεστοί και πιο κρυόκωλοι, πιο ήπιοι και πιο επιθετικοί, και πάει λέγοντας.
Άλλωστε, αυτά δεν έχουν να κάνουν αναγκαστικά μόνο με τα γονίδια που κουβαλάμε, αλλά και με ένα σωρό επίκτητα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τα βιώματά μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε. Και, καλώς ή κακώς, δε μεγαλώνουμε όλοι σε όμοια περιβάλλοντα και δε μεγαλώνουμε όλοι με όμοια αντιμετώπιση.
Το ίδιο ισχύει και για άλλα κοινωνικά σύνολα, ορισμένα με άλλα κριτήρια, όπως μπορεί να είναι το φύλο ή ακόμη και η σεξουαλικότητα ίσως, και πάρα πολλά άλλα· οι άνδρες και οι γυναίκες μπορεί να είμαστε ίσοι, αλλά θα έπρεπε να είμαστε και αρκετά ώριμοι ώστε να αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είμαστε σε όλα ίδιοι, ενώ αντίστοιχα το να αποδίδει κανείς στους ομοφυλόφιλους ένα διαφορετικό πρότυπο συμπεριφοράς σε κάποια θέματα σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους δεν είναι εν γένει σωστό, αλλά μπορεί να μην είναι και πάντοτε λανθασμένο, καθώς δεν είναι όλα τα επιμέρους χαρακτηριστικά των ανθρώπων ανεξάρτητα μεταξύ τους, και πάντως δεν είναι κάτι το εξ ορισμού προσβλητικό, εμπαθές ή συμπλεγματικό.
Γενικότερα, το να συσχετίζουμε ένα πρότυπο συμπεριφοράς ή να αποδίδουμε κάποια πνευματικά ή ψυχικά χαρακτηριστικά σε μία κοινωνική ομάδα ορισμένη με βάση κάποιο κριτήριο, δεν είναι εξ ορισμού κατακριτέο. Αντιθέτως, είναι ουσιαστικό να αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν διαφορές. Είναι ουσιαστικό καταρχάς για λόγους κοινωνικούς και πολύ πιο ύστερα για λόγους επιστημονικούς.
Οι μεν κοινωνικοί λόγοι είναι προφανείς, οι δε επιστημονικοί λόγοι είναι αυτοί που εξηγεί ο ίδιος ο Watson για το παράδειγμα της ευφυΐας, σύμφωνα με το σχετικό άρθρο του BBC:
“Η αβάσταχτη επιθυμία της κοινωνίας σήμερα είναι να αξιώνει ότι μια παγκόσμια κληρονομιά της ανθρωπότητας είναι ίσες δυνάμεις λογικής. Μπορεί και να είναι έτσι. Αλλά το να θέλουμε απλώς να είναι έτσι, δεν αρκεί. Δεν είναι επιστήμη αυτό. Το να το αμφισβητούμε αυτό δεν είναι ότι ενδίδουμε στο ρατσισμό. Δεν πρόκειται για μια συζήτηση σχετικά με ανωτερότητα ή κατωτερότητα, πρόκειται για μια επιδίωξη να καταλάβουμε διαφορές, σχετικά με το γιατί κάποιοι από μας είναι σπουδαίοι μουσικοί και κάποιοι άλλοι σπουδαίοι μηχανικοί.”

3 Comments:

Blogger athinovio said...

Είναι τόσο λεπτή η διαχωριστική γραμμή!

Wednesday, April 06, 2011 2:00:00 pm  
Blogger Marina said...

Δεν είναι παράλογα αυτά που λέει, προκλητικός είναι ο τρόπος που καταγράφηκαν. Ομως ίσως και να του την είχαν φυλαγμένη για άλλα προκλητικά (σύμφωνα με τα δυτικά πλαίσια)θέματα με τα οποία είχε καταπιαστεί και γνωμοδοτήσει συμπεριλαμβανομένου και του βιβλίου του - το οποίο θα σπεύσω να προμηθευτώ. Οι Αγγλοι σίγουρα δε θα συμφωνούσαν με το χιούμορ του :-).
Ευκαιρία ψάχνανε να τον αποκαθηλώσουν μη δεχόμενοι τη συγνώμη του. Ακόμη κι αν αποδειχθεί ότι οι Sunday Times παρενόησαν, το κακό έχει γίνει.

Wednesday, April 06, 2011 3:16:00 pm  
Blogger Jason said...

Το κακό είχε γίνει και, όπως θα έμαθες ίσως, το post αυτό ήταν προφητικό, του την πέσανε του καθηγητή στην Πάτρα μπροστά στα μάτια μας.

Tuesday, April 19, 2011 1:26:00 pm  

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home